Afscheid

Op vele momenten in het leven moet afscheid genomen worden. De ene persoon heeft daar meer moeite mee dan de andere. Een paar herinneringen wil ik delen in deze column. Als ik terugdenk aan onze huwelijksjaren met Wim zijn er vele momenten geweest van afscheid nemen.

Ik denk bijvoorbeeld aan de geboorte van onze dochter. Zo blij dat we nog een dochter mochten ontvangen en dan hoop je dat alles goed en gezond mag zijn. Tot de geboorte daar is en blijkt dat ons meisje niet gezond is. Ook hierin moesten we afscheid nemen van een ideaal beeld wat we toch eigenlijk stiekem wel voor ogen hadden. Het afscheid nemen net voor de operaties die ze moest ondergaan, was iedere keer weer ingrijpend. Hoe zouden we haar terugkrijgen? Komt ze er wel doorheen? Dit afscheid is gelukkig tot op heden niet definitief geworden.

Wim moest al snel afscheid nemen van zijn gezondheid. Een cyste in zijn buik verandert zijn hele leven. Voortaan kon hij maar halve dagen werken en was hij veel en intens moe. Ook hier zoeken we onze weg weer in. Na een aantal jaar moet hij verder afscheid nemen van zijn verzwakte lichaam. Het ziekteproces wat nu openbaar kwam, was al veel langer gaande dan wij wisten. Toen we er eindelijk mee bij de dokter kwamen in het ziekenhuis, was het al zo ver dat er geen hoop op herstel meer was. De boodschap te krijgen dat er een uitgezaaide tumor gezien is, zet in een ogenblik tijd je leven op z’n kop. Je klampt je vast aan de kennis en kunde van de dokter… maar hij kan niets betekenen. Na vele keren hetzelfde vragen en hetzelfde antwoord krijgen, gaan we verslagen naar huis. Ondanks de pogingen tot onderzoek naar de bron van de tumor, zien we het lichaam steeds zieker en zieker worden. De krachten worden minder en we leven tussen hoop en vrees. Langzaam maar zeker moeten we het echt gaan geloven… deze ziekte zal leiden tot de dood van onze geliefde man en vader. Wat is er veel door hem heen gegaan in die laatste maanden. Afscheid nemen van het werk wat hij bijna 30 jaar gedaan had, afscheid nemen van het werk wat hij in en om het huis altijd deed. Voor het laatst de duivenkooi verschonen, voor ’t laatst het konijnenhok uitmesten met de weinige krachten die hij heeft. Voor ’t laatst samen een dagje weg. Hoe dichter bij het einde, hoe meer momenten waarbij het ‘voor het laatst’ om de hoek kwam kijken. De laatste keer slapen op zijn eigen bed, de laatste keer de trap af naar beneden… Diep ingrijpend, dit met het volle besef te moeten doorleven.

Nog veel moeilijker is de gedachte dat je je lieve kind, waar zoveel zorg om geweest is, niet zal zien opgroeien. Dat je je vrouw los zal moeten laten en dat je zelf steeds dichter bij je einde komt. Afscheid te moeten nemen van het leven. Onmogelijk en toch… het moet. Wat er in hem omgegaan is, is niet te beschrijven. God weet het. Ook voor mij kwam het afscheid steeds dichterbij. Terwijl ik voor hem mocht zorgen tot het einde toe, werd de afstand steeds groter. Ik moest hem laten gaan, kon niets voor hem doen en stond machteloos. Wat wordt dan intens gevoeld hoe eenzaam, hoe alleen een mens zijn weg moet gaan. Lief en leed samen gedeeld en nu zouden onze wegen scheiden.

Afscheid nemen van iemand die je zo lief is. Afscheid te moeten nemen van het leven, in een ogenblik tijd. Woorden schieten tekort en dit is alleen maar voor beleving vatbaar. Afscheid nemen van het leven, betekent het begin van iets anders. En dat kunnen maar twee wegen zijn. Eeuwig wel of eeuwig wee.

Lenie Klop-de Pater

1 reactie op "Afscheid":